شناسنامه عملیات

شرح مختصر نبرد

پس از عملیات تپه های مدن که در جنوب منطقه اشغالی انجام شد، عملیاتی با نام فرمانده کل قوا، خمینی روح خدا در شمال این منطقه در دستور کار سپاه پاسداران قرار گرفت. نام این عملیات از آن جهت انتخاب شده بود که روز پس از عزل بنی صدر از فرماندهی کل قوا انجام شد تا بدین وسیله در آن شرایط بحرانی بر پیوند سپاه پاسداران با امام خمینی تاکید گردد.

در طراحی عملیات پیش بینی شده بود به منظور کوتاه کردن فاصله خط خودی از خط دشمن کانالی حفر گردد. بر همین اساس از حدود سه ماه قبل کانالی به طول 1750 متر، عرض 5/0 متر و عمق 8/1 متر از سطح زمین تا 250متری خط دفاعی دشمن حفر گردید و برای هجوم آماده شد. در این عملیات 350 تن از رزمندگان سپاه و بسیج شرکت داشتند که یک آتشبار توپخانه از ارتش آنان را پشتیبانی می کرد و یک گروهان تانک از گردان 214 لشکر 77 پیاده ارتش نیز به عنوان نیروهای احتیاط در نظر گرفته شد.

عملیات در ساعت 3:40 بامداد 1360/3/21 پس از اجرای ده دقیقه آتش تهیه آغاز گردید. همزمان با حرکت نیروها از دو محور اصلی، نیرویی به استعداد 66 تن نیز که از درون کانال عبور می کردند، از آن بیرون آمده و دشمن را غافلگیر کردند. به این ترتیب تا ساعت 7 صبح موفق شدند شش کیلومتر پیشروی کنند.

واکنش دشمن بسیار شدید بود و چهار روز پی در پی کوشید منطقه آزادشده را بازپس گیرد. نیروهای خودی نیز در همان روز اول برای تثبیت موفقیت به دست آمده بخشی از منطقه آزادشده را تخلیه کرده، با اتکا به خاکریزی که در شب اول عملیات احداث شده بود موقعیت خود را تحکیم کرده و پاتک دشمن را خنثی نمودند.

در این عملیات یک تانک دشمن به غنیمت درآمد که مبدا تشکیل یگان زرهی در سپاه پاسداران شد.

این عملیات هم از نظر روحی و فکری و هم از نظر نظامی و تاکتیکی اهمیت بسزایی داشت و عملاً مقدمه عملیات شکستن محاصره آبادان شد. از نظر روحی و فکری این عملیات خودباوری را در نیروهای بسیجی و سپاه تقویت کرد و رکود چند ماهه در این منطقه را پایان داد. از نظر نظامی این عملیات خط مقدم را به پل مارد نزدیک کرد. به همین دلیل دشمن این پل را برچید و به پل قصبه و سپس پل حفار متکی شد.

منبع:

1. مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس.

2. اطلس راهنما 6 - کتاب آبادان در جنگ صفحه105 و106